" เมืองระยองมีของดี "              

๑ เมืองระยอง มีของดี ที่ชี้ชัด                               ตามประวัติ จัดประดิษฐ์ คิดอักษร 

ขอรวบรัด อรรถรส เป็นบทกลอน                        ลูกขอพร ไหว้ครู น้อมบูชา  

๒ ขอไหว้พระ ประจำเมือง                                   เป็นเบื้องบท  พระพุทธอังคีรส เหนือเกศา 

ไหว้เจดีย์กลางน้ำ พระธรรมา                              ไหว้พระนอน วัดป่า ฯ โบราณกาล 

๓ ป่าประดู่ สังกัด เป็นวัดหลวง                           ไม่เลยล่วง ลืมละ ถิ่นสถาน  

น้อมมนะ พระเทพคุณาธาร                                 ครูอาจารย์ ของข้า น่ายินดี  

๔ ศาลหลักเมือง เทวา รักษาเขต                         ทั่วประเทศ มีหลัก เป็นสักขี  

ประทานถิ่น ที่อยู่ จากภูมี                                     ประชาชี สุขแสน ในแผ่นดิน  

๕ ไปวัดลุ่มชัยชุมพล คนเรียกขาน                       เอาฤกษ์ชัย ไหว้ศาล เจ้าตากสิน 

ทรงกอบกู้ เอกราช อาจเคยยิน                            พักท้องถิ่น เมืองระยอง ผ่องอำพน 

๖ ไหว้พระสงฆ์ ทรงศีล และศักดิ์สิทธิ์                 ด้วยดวงจิต ใฝ่คุณ บุญกุศล  

หลวงปู่ทอง น้ำคอก บอกตำบล                          ประชาชน เลื่องลือ นับถือกัน  

๗ หลวงปู่ทิม ละหารไร่ เคยได้เห็น                       หลวงพ่อเย็น วัดแลง ไม่แสร้งสรรค์ 

หลวงปู่คร่ำ วัดวังหว้า มาจำนรร                         หลวงพ่อฉุย นาตาขวัญ ก็เลื่องลือ 

๘ หลวงพ่อทาบ อยู่สถาน เขตบ้านค่าย             คนมุ่งหมาย หลวงพ่อดิ่ง ยิ่งนับถือ 

หลวงพ่อโต เขากะโดน นามระบือ                       พระขึ้นชื่อ หลวงพ่อรวย วัดท่าเรือ 

๙ หลวงพ่อบุญ วัดบ้านนา ยิ่งหายาก                 สร้างไม่มาก พระดี ไม่มีเหลือ  

จตุคาม นั่นซี มีเหลือเฟือ                                       เรื่องความเชื่อ อย่าเยาะ เฉพาะตน 

๑๐ เมืองระยอง มีของดี ที่ท่องเที่ยว                   ที่ลดเลี้ยว หลากแหล่ง หลายแห่งหน 

จากภูเขา เนาเพ ทะเลวน                                     ยกมายล อย่าเยาะ เพราะบรรยาย 

๑๑ อำเภอนิคม ฯ ปลวกแดง แกลง                     บ้านฉาง มีถนน หนทาง อย่างเหลือหลาย 

ไปวังจันทร์ อำเภอเมือง เรื่องสบาย                    ไปบ้านค่าย เที่ยวสนุก ทุกอำเภอ 

๑๒ อ่างดอกกราย หนองหมอมุ่ย                        หนองปลาไหล เขาเก็บน้ำ ไว้ใช้ ได้เสมอ  

การเกษตร อุตสาหกรรม ได้บำเรอ                     นำเสนอ แนวทาง ไม่ห่างไกล  

๑๓ เที่ยวน้ำตก เขาชะเมา คลายเศร้าหมอง      เมืองระยอง เลิศล้ำ น้ำตกไหล 

ต้องรวบรัด ตัดคำ ด้วยจำใจ                                เห็นรำไร ใช่นิราศ อาจเวียนวน 

๑๔ เมืองระยอง มีของดี ที่หลากหลาย               แบ่งเป็นสาย เสกสรร กันสับสน 

ใครมาเยือน เรือนเหย้า ได้เข้ายล                        จะสมหมาย คลายหม่น คนที่มา 

๑๕ สถานที่ ท่องเที่ยว ทุกท้องถิ่น                        ไม่สุดสิ้น ซาบซึ้ง ถึงภาษา  

เรือลอยลำ น้ำทะเล ทุกเวลา                               หา กุ้งหอย ปูปลา ใต้ฟ้าคราม 

๑๖ เกียด ตัวเคอย ชื่อมันขำ ทำกะปิ                   ระยอง ฮิ เขาให้ ได้ช่วยหาม 

คนรื่นรมย์ สมอุรา ทุกอาราม                               เพราะความงาม น้ำใจ ให้แก่กัน 

๑๗ ขอยกเรื่อง เมืองระยอง ที่ท่องเที่ยว             ที่ข้องเกี่ยว ตัวอย่าง แบบสร้างสรรค์ 

ชายทะเล สวยล้ำ เป็นสำคัญ                              เที่ยวหนึ่งวัน คงไม่ครบ จบลงไป 

๑๘ หาดพลา น่าสำราญ เขตบ้านฉาง                เริ่มหนทาง เข้าระยอง จิตผ่องใส 

ชมทะเล สวยล้ำ เรือรำไร                                     สำราญใจ สมหวัง คลายกังวล 

๑๙ มีกุ้งหอยปูปลา อาหารสด                            ล้วนเลิศรส สุขสม ใต้ร่มสน  

แนวโขดหิน ต่ำเตี้ย เรี่ยสายชล                            ได้เดินยล เดินย่ำ เมื่อน้ำลง  

๒๐ เป็นหินสวย แสงสาย ประกายสี                   เรืองแสงดี ในน้ำใส น่าใหลหลง 

กระทบแสง แห่งจันทร์ ยิ่งงันงง                            คนประสงค์ เก็บไป ใส่ตู้ปลา  

๒๑ หาดพะยูน สุชาดา มาตามหาด                    คลื่นซัดสาด น้ำใส ให้หรรษา  

มาบตาพุด อุตสาหกรรม จำเริญตา                    โรงไฟฟ้า โรงงาน สารเคมี

๒๒ เข้าตัวเมือง มากมี ที่ท่องเที่ยว                      ลัดเลาะเลี้ยว หาความรู้ ชูศักดิ์ศรี

เที่ยวปากน้ำ ทำเล ไหว้เจดีย์                               ตามวิถี ชื่นฉ่ำ สุขสำราญ 

๒๓ ต้นมะขามโปร่งฟ้า น่าฉงน                            ข้างถนน ต้นใหญ่ แผ่ไพศาล 

ใกล้วัดโขด ฯ อยู่เขต เทศบาล                              เกิดมานาน อย่างน้อย สองร้อยปี

๒๔ ทั่วประเทศ ค้นหา มีห้าถิ่น                             ทางกรมศิลป์ ฯ เอาเนื้อไม้ ใช้ทำปี่

ทำขลุ่ย เชื่อ เนื้อไม้ ให้เสียงดี                               เป็นรองที่ ไม้งิ้วดำ ต้องตำรา 

๒๕ ย้อนเนื้อความ ตามเรื่อง แต่เบื้องต้น           ไหว้สรรพสิ่ง มิ่งมงคล จนหรรษา

เที่ยวทะเล แหลมเจริญ เพลิดเพลินตา                แวะเข้ามา ทางย่าน บ้านตะพง

๒๖ บ้านตะพง ทางผ่าน ของท่านภู่                     ก่อนเป็นหมู่ แมกไม้ ไพรระหง

นาตาขวัญ บ้านแลง ดำเนินดง                            นิราศลง ทางทุ่ง กะทอลอ 

๒๗ ในนิราศเมืองแกลง แจ้งชัดถ้อย                    เข้าสองร้อยหนึ่งปี แล้วนี่หนอ 

ชาวระยอง ความเป็นอยู่ รู้เพียงพอ                    เพียงย่นย่อ ยกย้ำ เห็นสำคัญ

๒๘ ขึ้นคำขวัญ เมืองระยอง ต้องขอย้ำ               " ผลไม้รสล้ำ " คือคำขวัญ 

รวมหลากล้น ผลไม้ ไว้ด้วยกัน                             ปัจจุบัน ที่สะอาด ตลาดกลาง

๒๙ เชิญมายล ผลไม้ ยกไว้ก่อน                          ที่พักผ่อนหลากหลายคลายหมองหมาง

เที่ยวหาดทราย ชายทะเล เร่ตามทาง                 แม่รำพึง ชื่ออ้าง บางกะเฌอ

๓๐ แม่รำพึง ถึงใคร ที่ไหนหนอ                            หรือแม่รอ รักใคร ให้เสนอ 

เหมือนฉันรอ รักร้าง ห่างแรมเธอ                         จึงรอเก้อ เผลอค้าง ฝันกลางวัน

๓๑ แถวก้นอ่าว สาวหนุ่ม ชุมนุมเที่ยว                ท่านภู่เลี้ยว ลงทะเล ไม่เหหัน 

อุทยานเขาแหลมหญ้า มากำนัล                         เป็นของขวัญ ที่สำหรับ เรือนรับรอง

๓๒ พิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำ ล้ำสมัย                            อยู่ใกล้ใกล้ ประมงเขา เป็นเจ้าของ

เขตบ้านเพ รุ่งเรือง เมืองระยอง                           แผ่นดินทอง ของไทย ใครเทียมทัน

๓๓ อุทยานสวนสน คนหลากหลาย                    มามุ่งหมาย คลายทุกข์ ได้สุขสันต์

ทะเลวน คนเวียน เปลี่ยนคืนวัน                           นี่หรือใจ จะไม่ผัน พลันโอนเอียง

๓๔ คลื่นซัดสาด หาดทราย ชายสวนสน             กล่อมกมล คนผิดหวัง ให้ฟังเสียง

หาดกับคลื่น ยืนคู่ ยังอยู่เคียง                              ไม่ละเลี่ยง ลืมหลัง ดังสายลม

๓๕ ชมเรือน้อย ลอยน้ำ ร่ำหาน้อง                      เป็นทำนอง แหนงหน่าย ให้ขื่นขม

เรือถ่ายเท เหฤทัย ให้ระทม                                  หักอารมณ์ ชมฟ้า มองสาคร 

๓๖ เกาะเสม็ด เก็จประกาย พรายเพริศแพร้ว   ชื่อ เกาะแก้วพิสดาร นิทานสอน

ในเรื่องพระอภัยมณี มีคำกลอน                          เหมือนตัดตอน พระฤๅษี อยู่นี่แล้ว

๓๗ หาดทรายแก้ว แวววาว ขาวสะอาด             แลพิลาส หาดลิบลิ่ว เป็นทิวแถว

ต้นเสม็ด ชื่อต้นไม้ ในเนินแนว                              เขาแน่แน่ว เปลือกทำชุด ไต้จุดไฟ

๓๘ ชมหินสวยน้ำใส ใกล้ วังแก้ว                         สวยเพริศแพร้ว เมืองระยอง ที่ผ่องใส

เป็นเมืองทอง เมืองธรรม ล้ำเมืองไทย                 ไม่มีใคร ที่มาครอง ต้องขาดแคลน

๓๙ แหลมแม่พิมพ์ พิมพ์พักตร์ ยังปักจิต             เหมือนเพ่งพิศ พิมพ์ผ่อง ของขุนแผน

เมืองระยอง ของดี มีทั่วแดน                                 ที่กล่าวแทน ที่ให้ชม พอสมควร

๔๐ ผลไม้ เมืองระยอง ของลือเลื่อง                    ทั่วทั้งเมือง เกษตรกรรม ทำเรือกสวน

มีไม่น้อย ร้อยลำนำ เกินจำนวน                           ขอเชิญชวน เหมาะสำหรับ รับประทาน

๔๑ เงาะ ทุเรียน มังคุด ละมุด ส้ม                        เชิญมาชม ชวนมาชิม ลิ้มรสหวาน

มีหลายหลาก มากหมู่ ฤดูกาล                             แต่โบราณ เหลือล้น จนเกินกิน

๔๒ วัฒนธรรมไทย ในถิ่นฐาน                              ที่ลูกหลาน สืบเนื่อง เรื่องงานศิลป์

มีหนังใหญ่วัดบ้านดอน อยู่แดนดิน                     ประจำถิ่น ของเก่า เขาดูแล 

๔๓ เพลงอ้ายเป๋ บ้านเก่า เขารักษา                    ทอดผ้าป่ากลางน้ำ บ้านประแสร์

เพลงรำโทน ชากกะโดน ไม่เปลี่ยนแปร              ของไทยแท้ ท้องถิ่น ให้ยินยล 

๔๔ ภาษาถิ่น ภาษาไทย ไม่ต้องท่อง                   ชอง ระยาว ชาวระยอง พ้องเหตุผล

เสียงเหนอหนอ ล้อยาก ลำบากลำบน               แต่ละหน ต่างอำเภอ ไม่เหน่อตาม

๔๕ ตกกะหลุก หัวกะแต้ กะหนั้กหมาก              แปลลำบาก กองกะเพิ่น เชิญมาถาม

ควายมันแห กะเนาะหน่อย จึงค่อยงาม              จะมากความ รู้แต่ ฮิ อย่าติเตียน

๔๖ เมืองระยองมีของดี ที่หลากล้น                     สุดจะค้น มาให้ครบ จบข้อเขียน

ดังกล่าวเรื่อง เบื้องต้น ใช่วนเวียน                       ได้ปรับเปลี่ยน ชื่นชม ไม่งมงาย

๔๗ สรุปเรื่อง เมืองระยอง มองประวัติ               ช่วยชี้ชัด เฉกเช่น เห็นเฉิดฉาย

ทะเลสวย คลื่นสาด ชายหาดทราย                     เกาะเสม็ด เก็จประกาย ทรายแก้วกาญจน์

๔๘ เงาะ ทุเรียน มังคุด ละมุด ส้ม                        เชิญมาชม ชวนมาชิม ลิ้มรสหวาน

พระนอนวัดป่าประดู่ รู้ตำนาน                             วัดลุ่ม ฯ ศาลเจ้าตากสิน ได้ยินยล

๔๙ อุตสาหกรรม นำไทย ให้ก้าวหน้า                 กะปิ น้ำปลา รสเลิศ บังเกิดผล

น้ำตกเขาชะเมาสวย ด้วยสายชล                        ให้กมล คนที่มา ได้อาวรณ์ 

๕๐ ในนิราศเมืองแกลง ไม่แกล้งกล่าว                เป็นเรื่องราว ท่านภู่ ครูอักษร 

ไหว้ อนุสาวรีย์ ที่สุนทร                                         เป็นบทกลอน เมืองระยองมีของดี ฯ

**************    

( นายสงัด  ศรีสุขโข )   

๑๐  มิถุนายน  ๒๕๕๑.   

ศิลปินดีเด่นจังหวัดระยอง สาขาวรรณศิลป์  

นักกลอนตัวอย่างภาคตะวันออก สมาคมนักกลอนแห่งประเทศไทย ปี ๒๕๕๐