ตัวอย่างกลอนเปล่า

ทุกวันนี้ฉันถูกอบรม
ขูดสมอง ขูดลิ้น จับมือ
ให้คิด ให้พูด ให้ทำ
ตามที่คนรุ่นเก่ากำหนดไว้
สงสัยนัก
ฉันเกิดมาเพื่อใคร
เพื่อเป็นทาส เป็นทรัพย์สิน เป็นเครื่องมือ
เป็นพยานความดี ความถูกต้อง ของใครกัน
ของตัวเองหรือของคนรุ่นเก่า

(ปล่อยฉันจากซากเดนอันโสโครกเสียที : อรุณ ดิษฐาอภิชัย)

มันก็คือ“ร้อยแก้ว”ธรรมดา เพียงแต่หาจังหวะในการขึ้นบรรทัดใหม่ตามความอยาก (มักง่าย)

ตัวอย่าง

--ฉันอยู่หนใด--

ฉันเกิดมาฉันจะเป็นตัวของตัวเอง

ฉันไม่เรียน ฉันไม่พูด

ฉันไม่ทำ ฉันไม่รับรู้

ถ้าฉันเรียนฉันพูดฉันทำฉันรับรู้ฉันต้องเป็นทาสคนที่เกิดก่อน

ฉันไม่มีกฎ ฉันไม่มีเกณฑ์

ฉันไม่มอง ฉันไม่ฟัง

ดังนั้นตอนที่ฉันเกิดจึงถูกขี้เถ้ายัดปาก จึงไม่มีฉัน.....ฮาจบ

---------------

กลอนเปล่าไม่น่าจะใช่ร้อยแก้วธรรมดา เพราะถ้าเขียนแบบร้อยแก้วธรรมดาไม่มีองค์ประกอบทางวาทศิลป์ก็จะเป็นแค่ความเรียงสั้นๆ บรรยายความไปตามเรื่อง ตามอารมณ์ แต่ถ้าเป็นกลอนเปล่าแบบตะวันตกจริงๆมันมีลักษณะรูปแบบเป็นการเฉพาะเหมือนกัน ร้อยแก้วดีดีก็เป็นงานวรรณศิลป์ได้เช่นเดียวกับร้อยกรองทั่วๆไป

--การเขียนทั้ง“ร้อยแก้ว”และ“ร้อยกรอง”จำเป็นต้องมีวาทศิลป์ เพื่อดึงจิตใจผู้อ่านให้คล้อยไปกับเรื่องราวที่เราเขียน บางคนเก่งเรื่องตลก บางคนเก่งออดอ้อน แล้วแต่ถนัด

--ดังนั้นการแยก“ร้อยแก้ว”หรือ“ร้อยกรอง”จึงควรแยกที่“ฉันทลักษณ์”ไม่ใช่เพียงการขึ้นบรรทัดใหม่

--สมัยที่ผมยังไม่มีปัญญาเขียนกลอนให้เป็นกลอนผมก็เขียนได้แบบที่เรียกว่า“กลอนเปล่า”นั้นแหละส่งอาจารย์ อาจารย์เรียกว่า“ขยะ”ผมยังจำได้จนทุกวันนี้ (เล่าความหลังให้ฟัง)...

เกิดเพื่อตาย

ใช้ชีวิตทั้งชีวิตเพื่อเรียนรู้ว่าทุกสิ่งล้วนว่างเปล่า

เกิดเพื่อตาย

ใช้ชีวิตทั้งชีวิต

เพื่อเรียนรู้ว่าสรรพสิ่ง

ล้วนว่างเปล่า

คมจริงๆๆ

คือไร อะ

ลองแต่งดูอ่ะครับ ม่ะเคยแต่เลย อยากบรรยายถึงฝนตกหนังแล้วดินถล่ม ลูกผู้หวาดกลัวร้องหาแม่ที่จากไป

ฝนตก

แม่จ๋า

หนูสั่นไปทั้งตัว

น้ำไหลเป็นสีแดง

แม่จ๋าหนูกลัว

กรีดร้องทั้งป่า

ดินถล่มแม่จ๋า

แ่ม่อยู่ไหน

 เพื่อนคือเพื่อน

ย้ำเตือนเสมอ

ว่ามิอาจเผลอ

ให้เป็นอย่างอื่นไปได้

กลอนเปล่าก็คือกลอนเปล่า

เป็นการเล่าเรื่องราวของความฝัน

สัมผัสนอกออกในก็คล้ายกัน

แต่ผิดฉันทลักษณ์ตามหลักการ

บรรยายไปเรื่อยเรื่อยตามอารมณ์

ท่ามความขมกลมกลื่น ฤาชื่นหวาน

หากแต่เพียงมีสำเนียงกวินท์กาล

เข้าผสานซ่านผสมอารมณ์ความ



ประมาณนี้ครับ  ด้วยจิตคารวะ

แบบที่สอง
ก็ปรมาณนี้ครับ



จ่าหน้าซองถึงคุณ

พร้อมลายมือเคยคุ้นอันอ่อนไหว

ตัวหนังสือ เล็กเล็กไม่เหมือนใคร

คุณจะจำได้ไหม. . .ไม่รู้เลย

ฉันนั่ง เขียนทุกวันที่ผันผ่าน

ไม่เคยปล่อยห้วงกาลให้ผ่านไปเฉยเฉย

ตั้งแต่ วันแรกที่เราลงเอย

จนวันที่ละเลยไปจากกัน

จ่าหน้าซองไปถึงคุณ

แนบ ภาพวาดละมุนเหมือนภาพฝัน

จำได้ไหมที่บอกจะใช้ลมหายใจของทุกวัน

หายใจ ไปพร้อมกัน. . .ก่อนถึงวันที่เลิกลา

ครั้งนี้คงเป็นครั้งสุดท้าย

ที่ เรื่องราวดี-ร้ายจะจมหายไปต่อหน้า

ไดอารี่เล่มเก่า "บันทึกสีเทาจากหยดน้ำตา"

ลงท้ายด้วยปลายปากกา ว่าฉันเอาทุกเศษเสี้ยวของเวลามาส่งคืน



 

กลอนเปล่า ( Blank words ) มีชื่อเรียกหลายอย่าง เช่น กลอนอิสระ กลอนปลอดสัมผัส คำร้อยไร้ฉันทลักษณ์ เป็นคำประพันธ์รูปแบบใหม่ ที่มีลักษณะกำกึ่งระหว่างร้อยกรองกับร้อยแก้ว ดังนั้นจึงเป็นการเรียบเรียงถ้อยคำ โดยไม่มีลักษณะบังคับทางฉันทลักษณ์ท่ตายตัว แต่ก็ไม่ใช่ความเรียงเขียนติดต่อกันไปอย่างร้อยแก้ว จะมีการแบ่งเป็นช่วงเป็นวรรค ที่ได้จังหวะงดงาม สั้นหรือยาวก็แล้วแต่เนื้อความ การแบ่งข้อความเป็นวรรคเป็นช่วงนี่เอง ทำให้ดูแล้วมีลักษณะเหมือนกลอน กลอนเปล่าจะมุ่งเน้นเนื้อหามากกว่า
รูปแบบ ไทยได้รับอิทธิพลกลอนเปล่ามาจากตะวันตก ผ้ท่นำกลอนเปล่ามาใช้ในไทย คือ พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอย่หัว รัชกาลท่ 6 โดยใช้เป็นบทสนทนาของบทละครท่แปลมาจากบทละครของเช็คสเปียร์

ผมว่าเรื่องบางเรื่องผู้อธิบายไม่มีความรู้ ก็ไม่ควรอธิบายนะครับ เพราะมันจะเป็นการเอากะลาไปช่วยกันครอบผู้อื่น  และอีกอย่างจากที่จะเป็น "ผู้รู้" มันจะกลายเป็น "ผู้อวดรู้" ไป  อย่างงานศิลป์ของแต่ละแขนงถ้าเข้าไม่ถึงก็ไม่ควรไปดูถูกว่าเป็นขยะเพราะงานแต่ละประเภทมีเสน่ห์ในตัวของมันเองทั้งนั้นครับ  ผมว่าควรถามตัวเองก่อนว่าทำอะไร เราเดินตามรูปแบบนี้ทำไม หรือ แค่ เพราะใคร. . .