|
|
มติชนวันที่ 05 กรกฎาคม พ.ศ. 2550 ปีที่ 30 ฉบับที่ 10708
วังหลัง เมืองบางกอก กรุงเทพมหานคร และสุนทรภู่
คอลัมน์ สยามประเทศไทย
สุจิตต์ วงษ์เทศ
|
วังหลัง เป็นวังของกรมพระราชวังบวรสถานภิมุข (หลานของรัชกาลที่ 1) อยู่ปากคลองบางกอกน้อย ย่านโรงพยาบาลศิริราชถึงวัดระฆัง (บางหว้าใหญ่) และเป็นสถานที่เกิดของสุนทรภู่ เพราะแม่ของสุนทรภู่มีเชื้อสาย "ผู้ดี" ใกล้ชิดทางกรมพระราชวังหลัง
ชื่อวังหลังยังใช้สืบมาเป็นท่าเรือใกล้โรงพยาบาลศิริราช เรียกท่าวังหลัง มีเรือของบริษัทสุภัทราส่งข้ามฟากไปท่าช้างวังหลวงกับท่าพระจันทร์ แล้วเป็นชื่อซอยมีสินค้าอาหารคับคั่งเรียกซอยวังหลัง เชื่อมไปออกวัดระฆัง ผ่านภัทราวดีเธียเตอร์ ของ "ครูเล็ก" ภัทราวดี มีชูธน
ครูเล็กภัทราวดีเล่าว่า บรรพบุรุษสายแหรกข้างแม่ใกล้ชิดกับพระราชชายาดารารัศมี เจ้านายท้าวนางแห่งล้านนาเมืองเชียงใหม่ ส่วนสายแหรกข้างพ่อไกลไปทางสิงหลคือศรีลังกา (ดังนามสกุลว่าสิงหลกะ) มีรูปเก่าในหอจดหมายเหตุแห่งชาติ กรมศิลปากร แสดงอาคารฝรั่งว่าเป็นคุ้มเจ้านายฝ่ายเหนือเชื้อวงศ์ดารารัศมีอยู่บริเวณวังหลัง
บริเวณโดยรอบภัทราวดีเธียเตอร์เป็นบ้านเรือนและตรอกซอกซอยเชื่อมโยงถึงวัดระฆัง เป็นย่านครูช่าง (ศิลปิน) มาแต่ครั้งกรุงธนบุรี-กรุงรัตนโกสินทร์ ยุครัชกาลที่ 1 สืบถึงปัจจุบัน เช่น
นายบุญยัง โต้โผละครผู้สร้างวัดละครทำตรงตลาดพรานนก
สุนทรภู่ คนบอกบทให้ละครนายบุญยัง
นายเส็ง คนตีระนาดเอกวงปี่พาทย์บ้านขมิ้น รับละครนายบุญยัง แล้วคุ้นเคยกับสุนทรภู่ นายเส็งสืบเชื้อสายถึงสกุลปลื้มปรีชาทุกวันนี้
ครูแจ้ง วัดระฆัง เป็นครูเสภา แต่งบทเสภาขุนช้างขุนแผนตอนผ่าท้องนางบัวคลี่ ย่างกุมารทอง เรียกตอนนี้ว่าตีดาบ ซื้อม้า หากุมาร (ครูเล็ก ภัทราวดี ควรทำเสภาตอนนี้ที่ภัทราวดีเธียเตอร์)
ยังมีครูช่างอื่นๆ อีกมาก เขียนถึงไม่หมด
ด้วยความสำคัญของพื้นที่วังหลังนี่เอง ครูเล็ก ภัทราวดี เลยพิมพ์เอกสารชื่อวังหลัง เมืองบางกอก กรุงเทพมหานคร (กทม.) เล่มบางๆ (40 หน้า) แจกจ่ายแบ่งปันให้ผู้สนใจใคร่รู้ความเป็นมาของชุมชน ใครอยากอ่านต้องไปขอที่ครูเล็กเพราะพิมพ์แจก ไม่ได้วางขายตามแผงหนังสือ
ภัทราวดีเธียเตอร์ของครูเล็กมีกิจกรรมบริการฟรีให้เยาวชนคนหนุ่มสาวเกี่ยวกับศิลปะทุกบ่าย-เย็น วันอาทิตย์ มีดนู ฮันตระกูล เป็นครูดนตรีฝรั่งคอยแนะนำให้ฟรีทุกอย่าง ถือเป็นกิจกรรมแบ่งปันความรู้ทางศิลปศาสตร์ (Liberal Arts)สมบูรณ์มาก และหาได้ยากยิ่ง
เห็นอย่างนี้แล้วเสียดายกิจกรรมตำน้ำพริกละลายแม่น้ำของ กทม.
หน้า 34
| 
