ผู้สูงอายุวัยที่เต็มไปด้วยความเสื่อมถอยของอวัยวะต่าง ๆ ซึ่งตามปกติแล้วสภาพร่างกายภายนอกก็บ่งบอกได้ดีถึงรอยทางแห่งความเสื่อมถอยเหล่านั้น แต่สิ่งหนึ่งนอกจากภายนอกที่เราเห็นนั้นคือภายใน โดยเฉพาะเรื่องความรู้สึกเป็นสิ่งที่คาดเดาไม่ได้ อย่างอาหารที่เคยชื่นชอบปัจจุบันกลับเมิน ไม่แม้แต่จะรับประทานเข้าไปและบ่นว่าไม่อร่อยอีกด้วย

  สาเหตุที่ทำให้ผู้สูงอายุมีภาวะรู้สึกเบื่ออาหาร เป็นได้จากหลายเหตุปัจจัย เช่น สภาพร่างกาย โรคประจำตัว อารมณ์ ความเครียดและสภาพภูมิอากาศ สามารถเป็นสาเหตุของอาการเบื่ออาหารได้ทั้งสิ้น

  ดังนั้นเราควรรู้จักสังเกตว่าหากผู้สูงอายุที่อยู่กับเรานั้นมีความเบื่ออาหารมากน้อยแค่ไหนจากสาเหตุและปฏิกิริยาที่ปรากฏเพื่อให้เราเท่าทันความรู้สึกของท่านและแก้ไขปัญหาได้ตรงจุดมากขึ้น

สาเหตุจากการรับกลิ่นรสเปลี่ยนแปลงไป

  การรับรสเปลี่ยนแปลงเป็นสิ่งที่ทำให้ผู้สูงอายุรู้สึกว่าอาหารนั้นไม่อร่อย และไม่กระตุ้นความอยากกินอาหาร สาเหตุเกิดจากผู้สูงอายุที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป ต่อมรับรสเริ่มลดลง การแยกแยะรสหวาน เค็ม เปรี้ยว ขม จะแย่ลงไปตามอายุ เมื่อไม่ได้รับกลิ่นและรสของอาหารก็จะรู้สึกว่าอาหารไม่อร่อย ทำให้ไม่อยากอาหาร ลองแก้ปัญหานี้ด้วยการปรับรสชาติให้พอดีกับความต้องการของผู้สูงอายุและอาจเสริมเมนูใหม่ ๆ เพื่อเพิ่มรสสัมผัสใหม่ ๆ ไม่ให้จำเจ จะช่วยให้ผู้สูงอายุรู้สึกถึงความหลากหลาย น่าสนใจ น่ารับประทานและไม่น่าเบื่อ

เหงือกร่นฟันล้มฟันหลอ

  การทานอาหารน้อยลงส่วนหนึ่งมีสาเหตุเกิดจากความรู้สึกเจ็บขณะเคี้ยวทำให้เลี่ยงไม่ทานอาหาร สาเหตุฟันที่ทำให้ผู้สูงอายุไม่เจริญอาหารเท่าที่ควรคือการที่ฟันบิ่น หัก ฟันผุ เหงือกร่น ฟันปลอมหลวม รวมถึงอาจเป็นเชื้อราที่ลิ้นหรือช่องปาก ซึ่งสาเหตุดังกล่าวทำให้ผู้สูงอายุควรตรวจสุขภาพเป็นประจำอย่างน้อยปีละ 1-2 ครั้ง เพื่อการรับการรักษาฟันให้ดีจนสามารถบดเคี้ยวอาหารได้ดีมากขึ้นไม่รู้เจ็บหรือลำบากเมื่อต้องเคี้ยวอาหาร นี่อาจเป็นวิธีหนึ่งที่จะช่วยให้ผู้สูงอายุทานอาหารได้มากขึ้น

เคลื่อนไหวน้อย ไม่ค่อยออกกำลังกายส่งผลระบบการย่อยทำงานช้าลง

  ระบบการย่อยทำงานหช้าลง กล้ามเนื้อบีบคลายกระเพาะอาหารและลำไส้ทำงานไม่ปกติ ทำให้การย่อยไม่สมบูรณ์ ทำให้อาหารไม่ย่อย ท้องผูก ทำให้กินอาหารได้น้อยลงและด้วยสภาพร่างกายที่เคลื่อนไหวได้ช้าลงส่งผลให้ไม่ค่อยชอบออกกำลังการทำให้ไม่ได้ใช้พลังงานเท่าที่ควร และทำให้ไม่รู้สึกอยากอาหาร เป็นสาเหตุอย่างหนึ่งที่ทำให้ทานอาหารได้น้อยลง

ควรปรับมื้ออาหารมื้อหลัก 3 มื้อ และเสริมอาหารว่าง 2 มื้อ ระหว่างมื้อหลีกเลี่ยงอาหารที่ย่อยยาก อาหารควรเป็นพวกผักและผลไม้ ควรเป็นอาหารที่ปรุงสุกและนิ่มเพื่อให้เคี้ยวง่ายและสามารถย่อยง่าย

ทานอาหารเพียงลำพังและฤทธิ์ข้างเคียงของยาที่รักษาอาการเจ็บป่วย

  เนื่องจากวัยผู้สูงอายุเป็นวัยที่ไม่ค่อยได้พบปะกับเพื่อนหรือสังคมมากนัก เพราะมักเก็บตัวอยู่ในบ้านอาจทำให้เหงา เพราะไม่ได้ทำอะไร ซึ่งอาจก่อให้เกิดโรคซึมเศร้าหรือโรคอื่น ๆ ทำให้บางรายเจ็บป่วยทางใจและกาย บางรายการเจ็บป่วยเรื้อรังทำให้กินยาเป็นประจำ บางรายต้องกินยาจำนวนมาก ทำให้ต้องดื่มน้ำเยอะก่อนอาหาร หรือยาบางตัวอาจมีผลข้างเคียงทำให้เบื่ออาหาร

  ดังที่ได้กล่าวไปข้างต้นจะเห็นได้ว่าหากเราต้องการทำให้ผู้สูงอายุสามารถทานอาหารได้มากขึ้น เราควรปรับเปลี่ยนรสชาติของอาหารที่ตอบรับรสสัมผัสของผู้สูงอายุ ร่วมไปถึงสุขภาพร่างกาย โดยเฉพาะฟันและระบบลำไส้ต่าง ๆ เพื่อให้ส่งผลถึงสุขภาพที่ดีไม่ต้องเจ็บป่วยและท้ายที่สุดคือการทานอาหารได้มากขึ้นตามไปด้วย อีกด้านหนึ่งคือความเข้าใจถึงความรู้สึกภายในของผู้สูงอายุแต่ละท่านว่ารู้สึกอย่างไรต้องการสิ่งใด หากไม่รู้จะเริ่มต้นอย่างไรการปรึกษากับที่ปรึกษาที่มีความเชี่ยวชาญอย่างแพทย์เฉพาะทางหรือผู้รู้ก็ช่วยให้มั่นใจในการดูแลผู้สูงอายุได้มากขึ้นนั่นเอง

ศูนย์ดูแลผู้ป่วย รับดูแลผู้ป่วย