ตลาดวิชา ร่องรอยกาลเวลา: โขง

ร่องรอยกาลเวลา:ร่องรอยการเรียนรู้อดีตเชื่อมโยงปัจจุบัน

รายงานวรรณกรรม / ใบบัวน้อย ลอยกลางบึง

เมื่อวันที่ 5-6 มิถุนายนที่ผ่านมา ณ โรงเรียนชุมชนวังสะพุง อ.วังสะพุง จ.เลย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา เลย เขต 2,สมาคมนักกลอนแห่งประเทศไทย โดยได้รับการสนับสนุนจาก สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ วธ.,บริษัทสถาพรบุ๊คส์จำกัดและมูลนิธิอมตะ จัดสัมมนาวิชาการ “ร่องรอยกาลเวลา : โขงสายนทีแห่งชีวิต เครือญาติชาติพันธุ์วรรณา” โดยได้รับเกียรติจาก นายสมชาย เสียงหลาย เลขาธิการคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ วธ.ให้เกียรติมาเป็นประธานกล่าวเปิดงานสัมมนา โดยมีนายธงชัย ลืออดุลย์ รองผวจ.เลย ได้กล่าวต้อนรับคณะวิทยากรและสื่อมวลชน

โดยเลขาธิการ สวช. ได้พูดถึงแง่มุมความสำคัญของเรื่องราววัฒนธรรมท้องถิ่นซึ่งจะส่งผลให้เกิดความคิดและการพัฒนาอย่างสร้างสรรค์ของชุมชนโดยเฉพาะเรื่องการจัดการความรู้สู่สาธารณะ

ในห้องสัมมนาใหญ่ ประเด็นหัวข้อ “แม่น้ำโขง มรดกโลก สายนทีแห่งชีวิตอุษาคเนย์” โดยมี สุทธิรักษ์ อุฒมนตรี ดำเนินรายการ วิทยากรซึ่งล้วนทำงานเกี่ยวข้องกับแม่น้ำโขงไม่ว่าจะเป็น รศ.ดร.บุญยงค์ เกตุเทศ นักวิชาการอิสระ สว.ประสาร มฤคพิทักษ์,ดร.ชวลิต วิทยานนท์ ผู้เชี่ยวชาญเรื่องพันธุ์ปลาน้ำจืด ซึ่ง และ อภินันท์ บัวหภักดี บก.ส่วนภาพ อนุสาร อสท.ททท.

รศ.ดร.บุญยงค์ ได้พูดถึงภาพกว้างของแม่น้ำโขงที่เชื่อมโยงวัฒนธรรมเคครือญาติชาติพันธุ์วรรณาทั้งในแง่มนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์ และภูมิศาสตร์ พร้อมกับการพัฒนาสมัยใหม่ที่ส่งผลกระทบต่อระบบวิถีชีวิตชุมชนเป็นอย่างมาก วิทยากรอีกท่านหนึ่ง สว.ประสาร ได้พูดถึงการสำรวจแม่น้ำโขงในระยะสองถึงสามปีที่ผ่านเกี่ยวกับผลกระทบไม่ว่าจะเป็นการสร้างเขื่อนในประเทศจีนและปัญหาความแห้งขอดของแม่น้ำโขงเมื่อต้นปีที่ผ่านมา รวมทั้งการลง MOU ของรัฐบาลฯสมัคร สุนทรเวช เกี่ยวกับการสร้างเขื่อนในตอนล่างแม่น้ำโขงชายแดนไทย-ลาว บริเวณจังหวัดอุบลราชธานีโดยไม่มีการทำประชาพิจารณ์

ด้าน ดร.ชวลิต ได้นำภาพการเดินทางของปลาบึกและพันธุ์ปลาต่างๆในลุ่มน้ำโขง รวมทั้งพันธุ์ปลาและสัตว์ที่ค้นพบใหม่ในลุ่มน้ำแห่งนี้ ตลอดจนถึงวิกฤติหิมาลัยซึ่งส่งผลต่อวิกฤติแม่น้ำโขงซึ่งส่งผลกระทบต่อแม่น้ำโขงและการสร้างเขื่อนในลำน้ำสาขาต่างๆ จนถึงสามเหลี่ยมปากแม่น้ำโขงที่เวียดนาม ขณะที่ อภินันท์ นำภาพแม่น้ำโขงจากสถานที่ต่างๆเริ่มจากสามเหลี่ยมทองคำ อ.เชียงแสนผ่าน อ.เชียงของ ก่อนออกผาได อ.เวียงแก่น จังหวัดเชียงราย แล้วทอดตัวลงตรงโค้งหักศอกที่ อ.เชียงคาน จ.เลยแล้วโอบดินแผ่นดินอีสานแล้วออกจากสยามที่อำเภอโขงเจียม รวมทั้งบริเวณที่แม่น้ำโขงทอดผ่าน “วันพรุ่งนี้พระอาทิตย์ขึ้นที่ผาชนะไดฯ” ให้ผู้เข้าร่วมสัมมนาได้ดูอีกด้วย

ในภาคบ่ายของวันแรกและครึ่งวันของภาคเช้าของวันสุดท้ายของการสัมมนาเป็นการแบ่งห้องย่อย โดยในวันแรกจะเป็นเรื่องเกี่ยวข้องกับตำนานประวัติศาสตร์และวรรณกรรม โดยวันที่สองเป็นเรื่องการศึกษา เช่นห้องแรกของวันแรก “ศิลปะ เพลง ดนตรี กวี ” มี อานันท์ นาคคง แห่งวงกอไผ่ดำเนินรายการห้องนี้วิทยากรทั้งพูดไปร้องไปไม่ว่าจะเป็น พระไม้ หรือ ประยูร ลาแสง กวี,ผู้แต่งเพลง ชาวนาอาลัย ของ วงคนด่านเกวียนตามด้วยกวีซีไรต์ โชคชัย บัณฑิต’,ไฝ สันติภาพ มาพร้อมกับเพลงเกี่ยวกับเมืองเลยหลายเพลง และ นนท์ พลังวรรณ หรือเจ้าของนามปากกา แวง พลังวรรณ ผู้เขียนบันเทิงคดีชุด ลูกทุ่งอีสาน ที่พูดถึง เฉลิมชัย ศรีฤาชา นักแต่งเพลงจากธวัชบุรี จ.ร้อยเอ็ดผู้เขียนเพลง เบิ่งโขง ซึ่งเป็นต้นธารของเพลง สาวฝั่งโขง ของ ปอง ปรีดา และอีกหลายเพลงในมุมของเพลงลูกทุ่งอีสาน

ห้องที่สองเป็นเรื่องราวเกี่ยวกับจังหวัดเลย ซึ่งวิทยากรมาท้องที่ไม่ว่าจะเป็น สัมฤทธิ์ สุมาภา วธ.จ.หนองคาย ซึ่งเป็นคนเมืองเลย และประพนธ์ พลอยชุ่มซึ่งทำงานค้นคว้าชื่อบ้านนามเมืองและแหล่งโบราณสถานสำคัญของจังหวัดเลยที่เชื่อว่าแม่น้ำเซเลยและเมืองทรายขาวซึ่งเป็นที่ตั้งของ อ.วังสะพุง โดยมี ทองแถม นาถจำนง บก.สยามรัฐรายวัน ร่วมเป็นวิทยากรและ ผศ.รำเพย ไชยสินธุ์ เป็นผู้ดำเนินรายการ ห้องที่สามเป็นเรื่องของ “นิทาน ตำนานประวัติศาสตร์สองฝั่งโขง” ดำเนินรายการโดย ผศ.ทรงวิทย์ พิมพะกรรณ จาก ม.ขอนแก่น ซึ่ง เด่นชัย ไตรยะถา จากนครพนมเรียงเสียงฮาได้จากกำเนิดแม่น้ำของโดยเฉพาะ “ยักษ์สะลึคึ” ขณะที่ ชัชวาลย์ โคตรสงคราม เชื่อมโยงระหว่างสองฝั่งโขงโดยเฉพาะ สังข์ศิลป์ชัย หรือ สินไซ วรรณคดีเอกของฝั่งซ้ายแม่น้ำโขง ทำการบ้านมาอย่างดี ด้านเจ้าของพื้นที่ ผศ.ดนุพล ไชยสินธุ์ ม.ราชภัฎเลย เชื่อมโยงระหว่างเรื่องราวในพงศาวดารและจดหมายเหตุอีสาน

ครึ่งวันของภาคเช้าวันสุดท้ายห้องย่อยมี 2 ห้องย่อย ซึ่งเป็นประเด็นเกี่ยวกับวงการการศึกษาในห้องที่หนึ่งนั้น “ปัญหาการศึกษาไทยการอ่านกับภาระแห่งชาติ” ซึ่ง ดร.สุเทพ บุญเติม ผอ.สพท.เลย เขต 2 แม่งานหลักของงานนี้ และ ยุทธ โตอดิเทพย์ นายกสมาคมนักกลอนฯ รวมเป็นวิทยากร โดยมี พินิจ นิลรัตน์ กรรมการสมาคมนักเขียนฯ เป็นผู้ดำเนินรายการ อีกห้องหนึ่งเป็นเรื่อง “สังคมไทยกับบริบทความรู้ทางเลือก” ดำเนินรายการ สุมาลี สุวรรณกร ประธานสโมสรนักเขียรภาคอีสาน ผู้ร่วมเสวนา ณรงค์ ชินสาร อดีต ผอ.สพท.นครพนม เขต 1 บอกเล่าถึงกิจกรรมที่สร้างบรรยากาศความรู้ทางเลือกที่เรียนรู้ได้ดีกว่าในห้องเรียน สามารถ จันทร์สูรย์ สำนักงานศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย วธ.พูดถึงศิลปะที่หลายแขนงที่ถูกนำเสนอผ่านภาพยนตร์ ขณะที่ โชติช่วง นาดอน พูดถึงขงจื้อและภูมิปัญญาตะวันออก ก่อนที่ คำหมาน คนไค หรือ อ.สมพงศ์ พละสูรย์ ผู้เขียนนวนิยายเรื่อง ครูบ้านนอก บรรยายในหัวข้อ การศึกษาทางเลือกจากครรค์มารดาถึงเชิงตะกอน ก่อนจะสรุปการสัมมนาโดย ดร.สุเทพ บุญเติม ผอ.สพท.เลย เขต 2 และ นายองค์กร อมรสิรินันท์ เลขาธิการคุรุสภา กระทรวงศึกษาธิการ เป็นประธานในพิธีปิดพร้อมกับปัจฉิมกถา

กิจกรรมครั้งนี้จะเกิดขึ้นไม่ได้หากไม่ได้รับการสนับสนุนจากองค์ที่เกี่ยวข้องเบื้องต้นรวมไปถึงคณะวิทยากร,สื่อมวลชนทุกท่านที่สละเวลามาแบ่งปันความรู้ โดยเฉพาะ ดร.สุเทพ บุญเติม ผอ.สพท.เลย เขต 2 ตลอดจนถึงเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องในครั้งนี้เพื่อต่อยอดขยายผลการศึกษาสังคมอุดมความรู้โดยสร้างสรรค์อย่างมีจินตนาการ

อ่านหมายกำหนดการ ...

ลงทะเบียนร่วมสัมนาและเลือกซื้อหาหนังสือ

คุณครูสมัครสมาชิกวารสารวิทยาจารย์และเลือกหนังสือ

ผู้ร่วมสัมนาพร้อมแล้ว

พิธีกรแนะนำวิทยากรและผู้ทรงคุณวุฒิ

ท่านประธานกล่าวเปิดงาน

ฝ่ายเสบียงเตรียมอาหารและเครื่องดื่มพร้อม

โต๊ะหนังสือของผู้ร่วมงาน / โต๊ะวิทยาจารย์วารสารเพื่อคุณครู

ผอ.สามารถ มอบของที่ระลึกแก่ท่านประธาน

พอธีกรร่วม น้องพลอย อ่านกำหนดการและรายงานประจำวัน

ครูคำหมาน และ 5 วิทยากรบรรยายเรื่องแม่น้ำโขง

กลุ่ม ศิลปะ เพลง ดนตรี กวี
อานันท์ นาคคง, ประยูร ลาแสง, โชคชัย บัณฑิต, ไฝ สันติภาพ, นนท์ พลังวรรณ

เมืองเลย – เมืองลาว ลุ่มน้ำโขง
ทางลงไปกรุงสุโขทัย เมืองไทย ลุ่มน้ำเจ้าพระยา
สัมฤทธิ์ สุมาภา, ประพนธ์ พลอยชุ่ม, ทองแถม นาถจำนง, ผศ.รำเพย ไชยสินธุ์

นิทาน ตำนานประวัติศาสตร์สองฝั่งโขง
ผศ.ทรงวิทย์ พิมพะกรรณ, ชัชวาลย์ โคตรสงคราม, ผศ.ดนุพล ไชยสินธุ์

ช่วงเย็นในที่พัก 1ผู้ประสานงาน+3สาวกำลังสำคัญของงาน(เผ่าจ้วง ^ ^)

โต๊ะบรรดาผู้ใหญ่

น้องๆนักข่าวและสมาชิกสมาคมฯ

วันที่สองแบ่งเป็นสองห้อง วิทยากรมี
ดร.สุเทพ บุญเติม ผอ.สพท.เลย เขต 2 แม่งานหลัก
อ.ยุทธ โตอดิเทพย์ พินิจ นิลรัตน์ สุมาลี สุวรรณกร
ณรงค์ ชินสาร สามารถ จันทร์สูรย์
โชติช่วง นาดอน อ.สมพงศ์ พละสูรย์(ลุงคำหมาน)